Visie op leren en ontwikkelen
Beste ouders,
We hopen dat u even de tijd neemt om deze informatie te lezen.
Afgelopen augustus zijn we gestart als kindcentrum In het Hart van het Hout. Voor de meeste ouders best een verandering, niet alleen in locatie maar ook de manier waarop er gewerkt wordt.
In het proces voorafgaand aan de fusie hebben kinderen, ouders, collega’s, samenwerkingspartners en andere betrokkenen met elkaar gesproken over de toekomst. En hoewel daar vanuit verschillende perspectieven naar gekeken kan worden, zien we allemaal dat het kind van nu in een andere wereld opgroeit dan pakweg 25 jaar geleden.
Door de digitalisering, opkomst van internet, social media e.d., neemt de hoeveelheid beschikbare informatie ongekend toe. Dankzij alle nieuwe technologieën verandert de wereld sneller dan ooit. De samenleving van nu kent grote diversiteit, in culturen, achtergronden en samenlevingsvormen. Kinderen van nu groeien op als wereldburgers, zijn vanaf jonge leeftijd op verschillende manieren betrokken en geïnformeerd over allerlei wereldzaken. Ze zullen later banen krijgen die we nu nog niet kennen.
Binnen deze snel veranderende wereld bevindt zich ons kindcentrum, als verlengstuk van thuis en de wijk, de plek waar kinderen opgroeien en de basis leggen voor de rest van hun leven.
Bij de opstart van het kindcentrum hebben we een nieuw koersplan gemaakt, waarin vanuit bovenstaande ontwikkelingen en trends onze ambities en doelstellingen voor de toekomst zijn vastgelegd. De visie van het kindcentrum en de keuzes die worden gemaakt zijn eigentijds en veelal op wetenschappelijk onderzoek en onze eigen ervaringen gebaseerd. Het koersplan geeft inzicht in waar we nu staan en waar we de komende vier jaren naar toe gaan. Dit koersplan is te vinden op onze website www.inhethartvanhethout.nl
We realiseren ons dat het samengaan van drie scholen en kinderopvang, en het werken vanuit een nieuwe gezamenlijke koers een verandering is. In de feedback die we over de eerste periode hebben ontvangen, komt naar voren dat een aantal ouders graag nog meer achtergrond wil over de ontwikkelingen die zij ervaren. En dan met name de verandering op de organisatie en aanbod van het onderwijs.
We zijn met het team al lange tijd bezig over de nieuwe visie. Al in 2017 zijn we gestart met Actief Leren, medewerkers hebben opleidingen gevolgd, onderzoek gedaan, ervaringen opgedaan en ook een aantal uitgangspunten uitgevoerd. In dit proces zijn we begeleid door een onderwijskundige. We hebben een aantal scholen en kindcentra bezocht, en daar goede voorbeelden gezien van hoe de ontwikkeling van kinderen écht centraal staat. Vervolgens hebben we dit vertaald naar onze eigen ambities en doelstellingen en zijn daaraan nu concreet vorm en inhoud aan het geven.
In deze nieuwsbrief willen we daar graag over vertellen; over de visie op leren, over het werken in kerngroepen en kernpleinen; over het kindgericht werken en de diverse leermiddelen die we daarvoor gebruiken; over portfolio en kindgesprekken, over toetsen, over meerdere professionals in een groep, over de inzet van ICT en het stimuleren van zelfsturende vaardigheden van kinderen.
Niet alles wat in deze nieuwsbrief staat zal nieuw zijn, maar het staat nu wel allemaal een keer bij elkaar. We hopen met u in gesprek te blijven over de ontwikkelingen. Denk gerust mee over een goed en eigentijds aanbod, en help en vertrouw ons de goede dingen te blijven doen. Kom gerust met vragen, uw inzichten helpen ons weer verder. Samen maken we de toekomst!
Team kindcentrum In het Hart van het Hout
Groep wordt kerngroep
De kerngroep is de basisgroep voor kinderen en de mentor (leerkracht of pedagogisch medewerker). Zoals u gewend bent van een groep of klas. Er wordt gewerkt, geleerd, gespeeld, de juf of meneer geeft er instructie of uitleg en begeleidt kinderen in hun ontwikkeling. Ook wordt er gezellig samen geluncht. In de kerngroep kun je lekker ‘thuiskomen’, het voelt er vertrouwd. Er wordt regelmatig gesproken over en gewerkt aan welzijn en welbevinden. Er vinden allerlei activiteiten plaats die de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen bevorderen.
De visie op leren heet Actief Leren
De snel veranderende kennissamenleving vraagt een visie op leren en ontwikkelen die daar bij aansluit. Actief Leren heeft twee pijlers: zelfsturing en samenwerking. Het ontwikkelen van zelfsturing wordt ook wel aangeduid als ‘leren leren’. De vaardigheden die hierbij centraal staan en welke nodig zijn om een leven lang te kunnen leren, noemen we ‘metacognitieve vaardigheden’.
Vanuit dit gegeven werken we dagelijks met elkaar aan een fijne sfeer en een goed leerklimaat, waarin welbevinden en de betrokkenheid van kinderen zo optimaal mogelijk zijn. Dit doen we door ons op vijf uitgangspunten te richten:
1. De leerdoelen (kennis en vaardigheden) staan centraal; dit doen we door bijv. te werken met een doelenboek
2. De leerdoelen sluiten aan bij de verschillende niveaus van kinderen; dit doen we door op verschillende niveaus instructie en begeleiding te geven, en te werken met een kindontwikkelplan voor elk kind.
3. De professional heeft een begeleidende rol; dit doen we door goede vragen te stellen aan kinderen, die de betrokkenheid bij hun eigen leren vergroot.
4. De kinderen kunnen zelf keuzes maken in het leerproces; dit doen we bijvoorbeeld door met dag- en weekplanning te werken.
5. De kinderen werken samen; hiervoor geven we gelegenheid in de kerngroep en op het kernplein.
Het rapport wordt portfolio
In ons kindcentrum werken we, aan de hand van kerndoelen, in een doorgaande lijn aan de ontwikkeling van kinderen. In het doelenboek zijn deze kerndoelen op verschillende ontwikkelingsgebieden uitgewerkt. Ieder kind werkt op basis van een persoonlijk doelenboek aan de kerndoelen. Daarnaast werkt elk kind vanuit een eigen ontwikkelplan.
Het kindontwikkelplan en het doelenboek vormen samen het portfolio. Het portfolio maakt duidelijk welke ontwikkeling een kind doormaakt, wat het al kan en (nog) niet kan. Dit portfolio vervangt het rapport.
Van rapportgesprekken naar kindontwikkel- gesprekken
U was gewend om minimaal 1 keer per jaar (vaak zonder uw zoon/dochter) op rapportgesprek te komen. Dit verandert. In het huidige schooljaar komt u samen met uw zoon/dochter twee keer per jaar op gesprek. Wanneer u uitgenodigd wordt, hangt af van de verjaardag van uw zoon/dochter. U krijgt hierover van de leerkracht (mentor) bericht.
In het gesprek wordt de voortgang besproken, hoe uw zoon/dochter het op school vindt, wat hij/zij heeft geleerd in de afgelopen periode en waar hij/zij de komende periode aan gaat werken.
Hoe zit het eigenlijk met toetsen !?
Om kinderen goed te kunnen volgen blijven we zoals voorheen Cito LOVS toetsen afnemen. Dit doen we op dit moment twee keer per jaar, in januari/februari en juni/juli, en in april neemt groep 8 deel aan de (verplichte) eindtoets. De toetsen geven ons veel informatie over wat beheerst wordt en wat niet. We zien de toetsen dan ook niet als vast gegeven of “beoordeling” maar als informatie om op basis daarvan het juiste aanbod aan uw zoon/dochter te kunnen geven.
In het omgaan met methode-gebonden toetsen zien we tussen beide locaties (en ook op locatie tussen groepen) nog verschillen. Hier gaan we in de komende periode meer eenduidige afspraken over maken. Het uitgangspunt is daarbij; meten om te weten (en niet om een kind af te rekenen). Meest belangrijk vinden we dat kinderen kunnen leren van fouten of van dat wat (nog) niet goed gaat. Van daaruit kan groei en ontwikkeling plaatsvinden!
Wat is een Kernplein?
Twee tot drie kerngroepen delen samen een kernplein. Kinderen en professionals op een kernplein werken samen, zij overleggen en leren van en met elkaar. Professionals op het kernplein overleggen over het aanbod en de begeleiding aan specifieke kinderen.
In het samenwerken op kernpleinen is nog verschil tussen groepen en locaties. Is dit erg? Wij vinden van niet. Doordat er verschillen zijn kunnen we goed evalueren op wat goed en minder goed werkt, en daarop aansluiten.
Ook nu kinderen meer samenwerken op het kernplein, en er daardoor soms overlegruis is, vinden we net als voorheen rust, regelmaat en structuur hartstikke belangrijk. Samenwerken gaat dan ook met duidelijke afspraken gepaard. Kinderen die dat (nog) niet aankunnen, worden daarin begeleid of met hen worden als het niet anders kan andere afspraken gemaakt. In het begin was het samenwerken op kernpleinen even wennen, maar we zien dat dat steeds beter gaat.
Meerdere leerkrachten (professionals) bij een groep … hoe zit dat?
Net zoals voorheen is de leerkracht verantwoordelijk voor de kinderen in de eigen kerngroep voor het aanbod, het monitoren en de afstemming/communicatie daarover met het kind en ouders.
Wat wel verandert is dat kinderen voor de verschillende leergebieden (bijv. rekenen en taal) in kleinere groepjes instructie krijgen. Dit doen we om beter aan te kunnen sluiten bij verschillen in niveau en leerstijl.
In sommige groepen wordt de instructie door verschillende leerkrachten gegeven. Hierdoor wordt het specialisme van professionals optimaal ingezet. . In de eerste weken van het jaar was dit even wennen. Inmiddels zien we dat deze manier van werken voor de meeste kinderen gesmeerd loopt.
De professionals evalueren constant wat de onderwijsbehoefte, van de kerngroepen binnen het onderwijsconcept is, en waar nodig wordt bijgestuurd. Om die reden zijn niet alle kerngroepen op dezelfde manier georganiseerd.
Meer eigenaarschap bij kinderen?
Kinderen worden vanaf dit schooljaar actiever betrokken bij hun eigen leerproces. Dit betekent dat niet meer alleen de professionals bepalen wat goed is voor een kind, maar dat zij worden uitgenodigd om ook zelf na te denken over wat ze leren en hoe dat het beste voor hen werkt. De mentor (leerkracht of pedagogisch medewerker) en kinderen gaan samen in gesprek over het leren, de doelen, en hoe deze te bereiken. Op basis daarvan maken ze samen een plan voor een periode. Ook ouders worden hierbij betrokken.
Het mee kunnen en mogen denken werkt motiverend. Kinderen zijn voortaan ook zelf bij de voortgangsgesprekken met ouders. Voor jonge kinderen werkt het zelf meedenken over het leerproces uiteraard anders dan voor oudere kinderen. Er zit dan ook een opbouw in wat we daarin van kinderen verwachten.
We krijgen wel eens vragen of kinderen het zelf plannen, keuzes maken, verantwoordelijkheid nemen, nadenken over doelen en de manier waarop je die wil behalen wel aankunnen. Sommige ouders maken zich daar zorgen over. Uit onderzoek en ervaring blijkt echter dat veel kinderen dit beter kunnen dan je zou verwachten.
Meer eigenaar zijn van je eigen leerproces moet en mag geleerd worden, en gaat niet altijd meteen perfect. Het werkt niet voor iedereen hetzelfde, het ene kind kan het sneller of beter dan het andere. Professionals zijn er op gericht elk kind op gepaste wijze te ondersteunen. Ons motto daarbij is ‘leer mij het zelf te doen’.
Natuurlijk vinden we ook hierbij rust, structuur, duidelijke regels en afspraken en regelmaat belangrijk. Dit zijn randvoorwaarden. We willen dat kinderen door ons worden gestimuleerd en het vertrouwen krijgen dat ze zelf verantwoordelijk mógen zijn. Dat ze ervaringen mogen opdoen en fouten mogen maken om daarvan te leren. Daar groei je van. Niet alles kan en hoeft meteen goed te gaan. Dat hoort juist bij leren, groter worden gebeurt doorgaans stap voor stap en met vallen en opstaan.
Leermiddelen en ICT
Kinderen zijn allemaal verschillend, ook in de wijze waarop zij leren en zich ontwikkelen. Dit kan betekenen dat niet elk kind met dezelfde materialen en leermiddelen werkt, en dat het ene kind sneller door de leerstof gaat dan het andere. Om gelijke kansen voor kinderen te realiseren, geven we ongelijk onderwijs. We gaan in ons aanbod en handelen uit van verschillen en sluiten daar zo veel mogelijk bij aan.
Op beide locaties is het doelenboek (met daarin de kerndoelen) leidend voor het aanbod. Ook worden op de verschillende leergebieden dezelfde methodes gebruikt.
De inzet van ICT is op de locaties verschillend. Op locatie Dolfijnlaan wordt in de groepen 4 t/m 8 Snappet gebruikt als digitaal leermiddel. Op locatie Slegersstraat wordt op dit moment met Chromebooks gewerkt, en kunnen kinderen met verschillende digitale programma’s aan hun doelen werken.
We onderzoeken nog welk digitaal instrument het beste aansluit bij onze wensen en ambities. Kinderen worden gevraagd hier met ons samen over na te denken.
Ja Maar ….. Hoe zit het dan met …. ?
… Resultaten?
Net als voorheen moeten leerdoelen gewoon behaald worden. Onze focus daarop verandert niet en nog steeds willen we talenten van kinderen zien en benutten. We hebben hoge verwachtingen t.a.v. opbrengsten en willen daarin al het mogelijke uit een kind halen. De nieuwe manier van werken en uitgangspunten bieden daar veel meer mogelijkheden voor.
…. De communicatie met ouders?
De betrokkenheid van ouders vinden wij van groot belang. Daarom zijn er vorig jaar ook diverse informatie- en meedenkmomenten gehouden, bijvoorbeeld de inloopmarkt in juni 2019.
Bij evaluaties en gesprekken geeft een aantal ouders aan dat de communicatie over het nieuwe werken beter had gekund. We trekken ons dit aan, we vinden het juist belangrijk dat ouders betrokken zijn bij ontwikkelingen.
Met dit document geven we een beeld van waar we nu staan en waar we naar toe gaan. Ouders zijn altijd van harte uitgenodigd om met vragen bij ons binnen te lopen, zowel bij directie als ook in de groep van uw kind(eren). Onlangs zijn we gestart met het ouderplein en ook dit jaar gaan er weer ouderinformatiebijeenkomsten georganiseerd worden. Houdt u daarvoor de nieuwsbrief in de gaten.
…. Het vervolg?
Vanuit bovenstaande uitgangspunten bouwen we stap voor stap verder aan kwaliteit. Onderweg evalueren we voortdurend op onze ontwikkeling en soms sturen we daarin bij. We hopen daar met u over in gesprek te blijven. Denk gerust mee over een goed en eigentijds aanbod, en help en vertrouw ons de goede dingen te blijven doen. Kom gerust bij ons met vragen. Uw inzichten helpen ons weer verder. Samen maken we de toekomst!